Page 14 - สวัสดีครับท่านผู้อ่านทุกท่าน ก่อนอื่นกระผมขอแนะนำตัวก่อนครับ กระผม พันเอก กัญจน์ณัฎฐ์ นิลนนท์ รับหน้าที่เป็นบรรณาธิการสวัสดิการสารแทน พันเอก สมเกียรติ ถนอมคุ้ม ผู้อำนวยการกองกิจการรร้านสวัสดิการกลาง กรมสวัสดิการทหารบก เนื่องจากท่านมีภารกิจที่มากขึ้น ผู้บังคับบัญชา จึงมอบหมายให้กระผมมารับหน้าที่ต่อจากท่าน แต่ไม่ต้องกังวลครับเพราะว่าหนังสือสวัสดิการสารของเรายังคงมีเนื้อหาสาระน่ารู้ต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อท่านสมาชิกเช่นเดิม และถ้าสมาชิกท่านใดอยากแนะนำติชม หรือต้องการให้นำเสนอเรื่องใด สามารถแนะนำมาได้ครับ สุดท้ายนี้กองบรรณาธิการสวัสดิการสารขอขอบคุณทุกหน่วยที่ให้การสนับสนุนข้อมูล และภาพถ่ายทำให้หนังสือสวัสดิการสารมีความสมบูรณ์ครบถ้วนทั้งเนื้อหาสาระ และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าท่านผู้อ่านจะได้รับความรู้ พร้อมทั้งความบันเทิงจากหนังสือสวัสดิการสารฉบับนี้ครับ

ไข้สมองอักเสบเจอี

กองธุรการ

www.awd-rta.com

โรคไข้สมองอักเสบเจอี เด็กทุกคนจะต฾องได฾รับการฉีดวัคซีนปูองกันโรคไข฾สมอง
โรคนี้ทําให฾เกิดการอักเสบของระบบสมองส฽วนกลาง อักเสบเจอี (JEV) ซึ่งปใจจุบันจะเป็นชนิดเชื้อเป็นอ฽อนฤทธิ์

ไม฽มียารักษาโดยเฉพาะ เป็นผลให฾มีอัตราการตายสูง และ จํานวน 2 ครั้ง ได฾แก฽ ครั้งแรก ที่อายุ 9-12 เดือน และครั้งที่ 2
ก฽อให฾เกิดความพิการทางสมองในผู฾ที่รอดชีวิต ส฽วนใหญ฽ ห฽างจากครั้งแรก 3-24 เดือน (ขึ้นอยู฽กับชนิดของวัคซีน หากมี

มักจะเป็นในเด็ก พบมากที่สุดในภูมิภาคเอเชียรวมทั้ง ข฾อห฾ามในการฉีดวัคซีนให฾พิจารณาใช฾วัคซีนเชื้อตาย)
นอกจากนี้แนะนํา สําหรับนักท฽องเที่ยวที่มีอายุเกิน 1 ปี ที่จะ
ประเทศไทย โรคนี้เกิดจากการติดเชื้อไวรัส เจแปนนีส เดินทางเข฾ามาในประเทศที่มีการแพร฽ระบาดของโรครวมถึง
เอ็นเซฟฟาไลติส หรือเชื้อไวรัสเจอี โดยมียุงรําคาญ ประเทศไทย และอยู฽นานเกิน 1 เดือน ควรไปรับวัคซีนให฾ครบ

เป็นพาหะนําโรค ตามกําหนดก฽อนวันเดินทางอย฽างน฾อย 10 วัน

อาการและอาการแสดงของโรค ถ฾าเป็นวัคซีนชนิดเชื้อตายให฾ฉีดรวม 3 เข็ม มีระยะห฽าง
ผู฾ติดเชื้อไวรัสเจอีส฽วนใหญ฽ไม฽แสดงอาการ แต฽ถ฾ามี ระหว฽างเข็มคือ 4 สัปดาหแ และ 1 ปี ตามลําดับ ผู฾ที่เคยได฾รับ

อาการมักรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิต โดยอาการและอาการ วัคซีนเชื้อตายมาก฽อนแต฽ยังไม฽ครบ สามารถฉีดต฽อด฾วยวัคซีน
ชนิดเชื้อเป็นได฾
แสดงของโรคแบ฽งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะแรก จะมีอาการ

ประมาณ 1-6 วัน เริ่มต฾นด฾วยไข฾สูงร฽วมกับอาการอ฽อนเพลีย ข้อควรระวังในการวัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอี
ปวดศีรษะ คลื่นไส฾ อาเจียน ระยะสองสมองอักเสบ ผู฾ที่มีประวัติแพ฾วัคซีนจากการฉีดวัคซีนปูองกันโรคไข฾
เฉียบพลัน ยังคงมีไข฾สูงลอยและเริ่มมีอาการระคายเคือง สมองอักเสบเจอีในครั้งก฽อน หญิงตั้งครรภแ และผู฾ที่มีภาวะ
ภูมิคุ฾มกันบกพร฽องจากสาเหตุต฽าง ๆ ผู฾ที่รับยากดภูมิคุ฾มกัน
ของเยื่อหุ฾มสมอง มีการเปลี่ยนแปลงของระดับความ หรือผู฾ที่อยู฽ในภาวะที่ภูมิคุ฾มกันอ฽อนแอ ห฾ามฉีดวัคซีนชนิดเชื้อ
รู฾สึกตัว มีอาการชักเกร็ง ซึม หมดสติ หรือบางรายอาจเป็น เป็น ในกรณีเจ็บปุวยเรื้อรังเช฽น โรคตับ โรคไต โรคหัวใจ หรือมี

อัมพาตครึ่งซีกและความผิดปกติของเส฾นประสาทสมอง ภาวะชักภายใน 1 ปี ให฾อยู฽ในดุลยพินิจของแพทยแ สําหรับผู฾ที่มี
ผู฾ปุวยที่มีอาการรุนแรงมักเสียชีวิตในระยะนี้ ระยะสาม ไข฾สูงหรือติดเชื้อรุนแรงให฾เลื่อนการรับวัคซีน รอจนหายดีก฽อน
หรือระยะฟื้นโรค ในระยะนี้ไข฾จะลดลงสู฽ปกติ และอาการ จึงค฽อยมารับวัคซีนใหม฽อีกครั้ง

ทางสมองจะค฽อย ๆ ดีขึ้น แต฽แม฾ว฽าผู฾ปุวยจะรอดชีวิตก็มักมี อาการข้างเคียงที่พบหลังฉีดวัคซีน
ความพิการทางสมองหลงเหลืออยู฽ เช฽น เกร็ง อัมพาตของ ด฾านอาการข฾างเคียงที่พบได฾บ฾างแต฽มักไม฽รุนแรงและหาย

แขนขา สติปใญญาตํ่าลง พูดไม฽ชัด มีความผิดปกติทางด฾าน ได฾เองใน 1-2 วัน ได฾แก฽ ปวด บวม แดง ร฾อนบริเวณที่ฉีด
พฤติกรรมและอารมณแ บุคลิกภาพเปลี่ยนไป บางรายเป็น อาการอื่น ๆ เช฽น มีไข฾ เกิดผื่น คลื่นไส฾ เบื่ออาหาร เป็นต฾น
โรคลมชัก เป็นต฾น หากมีอาการปวด บวม บริเวณที่ฉีดวัคซีนให฾ประคบเย็น หากมี
ไข฾ตํ่า ๆ สามารถรับประทานยาลดไข฾ได฾ แต฽ถ฾ามีอาการผิดปกติ
ไม่มียารักษาป้องกันด้วยการฉีดวัคซีน อื่นนอกเหนือจากนี้ ควรปรึกษาแพทยแ
ยังไม฽มียาต฾านไวรัสที่ออกฤทธิ์เฉพาะสําหรับโรคนี้
ทําได฾เพียงรักษาตามอาการและประคับประคอง

แต฽สามารถปูองกันได฾ด฾วยการฉีดวัคซีน ปใจจุบันวัคซีน
ปูองกันโรคไข฾สมองอักเสบเจอีมี 2 ชนิด ได฾แก฽ วัคซีนที่ทํา

จากเชื้อที่ตายแล฾ว และวัคซีนที่ทําจากเชื้อมีชีวิตที่ทําให฾
อ฽อนฤทธิ์ (Live attenuated vaccine) วัคซีนทั้งสองชนิด ที่มา : https://www.nakornthon.com/article/detail
มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูง ผู้น าเสนอ : พันโทหญิง บุศรินทร์ อุลปาทร

สวัสดิการสาร กรกฎาคม 2567 14